[collapsibles]

[collapse title=”4521 Samengestelde woorden”]

De regels voor de spelling van samengestelde woorden zijn ingewikkeld: wel of niet een tussen-n (pannenkoek), een tussen-s (spellingsregel), een verbindingsstreepje (oud–burgemeester)? Je kan het beste vaak twijfelen en de correcte spelling opzoeken.

• Correct maar niet elegant: Haagse Schoolschilder (alternatief: schilder van de Haagse School).

[/collapse]

[collapse title=”4522 Spaties (de ‘Engelse ziekte’)”]

In het Engels kunnen woorden die samen een begrip aanduiden probleemloos los van elkaar worden geschreven. Maar in het Nederlands leidt een spatie tussen die woorden tot een andere betekenis:

Ook als er geen onbedoeld komisch effect optreedt schrijven we in correct Nederlands woorden als museumbeleid, juryrapport en kunsttechniek aaneen.

[/collapse]

[collapse title=”4523 Weglatingsstreepje”]

In een opsomming met samengestelde woorden kan je een woorddeel vervangen door een weglatingsstreepje.

• Dus: schilders- en beeldhouwersmaterialen
• Correct maar niet elegant: schilder- en decoratieve kunst; kunstmarkt en -kritiek (alternatieven: schilderkunst en decoratieve kunst; kunstmarkt en kunstkritiek)
• Correct maar niet elegant: zeventiende- en achttiende-eeuwse kunsttheorie (alternatief: de kunsttheorie van de zeventiende en achttiende eeuw)
• Niet correct: zater- en zondag (want zater- bestaat niet zelfstandig)

Als de woorden in de opsomming niet samengesteld zijn gebruik je geen streepje:

• Dus: rode en witte pigmenten

[/collapse]

[collapse title=”4524 Bezits-s”]

De -s die aan een zelfstandig naamwoord wordt toegevoegd om bezit uit te drukken passen we op de volgende manier toe:

• Meestal zet je de -s direct achter het woord: zijn tantes huis; Jan van Eycks techniek
• Achter woorden die eindigen op een a, e, i, o, u of y die lang uitgesproken wordt zet je een apostroph voor de -s: Anna’s dochter
• Achter woorden die eindigen op een sisklank zet je alleen een apostrof: Van Os’ oeuvre.
• Let op: Wijk niet uit naar een constructie met zijn, haar of hun, zoals Van Gogh zijn vriendschappen, of Gentileschi haar opdrachtgevers, of de familie Van Uylenburgh hun belangen. Dit klinkt namelijk kinderachtig.

Voor de ingewikkelde aspecten en uitzonderingen van de bezits-s kan je terecht bij het Handboek NL van Van Dale online woordenboek en bij Renkema’s Schrijfwijzer.

[/collapse]

[collapse title=”4525 Hoofdletters”]

Voor de toepassing van hoofdletters zijn er richtlijnen die je onmogelijk allemaal kunt onthouden: westenwind, het arme Zuiden, de Tweede Wereldoorlog, middeleeuwen, Pasen, advent, Joods, joods. Je kan het beste vaak twijfelen en de correcte spelling opzoeken.

Let op: stromingen schrijf je met een kleine letter (romantiek), behalve als de naam ook als algemeen woord voorkomt (de Stijl, Cobra).

[/collapse]

[collapse title=”4526 Alle/allen, beide/beiden, enkele/enkelen etc.”]

Bij personen gebruik je van dergelijke voornaamwoorden (over het algemeen) de variant met -n, bij zaken en dieren die zonder -n.

• Zij had zeer invloedrijke opdrachtgevers. Ze waren allen verbonden aan het hof.
• In Florence stonden ooit talloze versterkte woontorens. Daar zijn er nog maar enkele van over.

Let op: Meer regels over het gebruik van deze woorden vind je bij Jan Renkema’s Schrijfwijzer.

[/collapse]

[/collapsibles]