4360 Struikelblokken formuleringen
[collapsibles]
[collapse title=”4361 Waardoor, daardoor, waarom, doordat, vanwege, dankzij, ten gevolge van, zodoende…”]
In de wetenschap proberen we de verbanden tussen oorzaken en gevolgen te traceren. Daarom (niet: daardoor) is het van belang dat we de juiste woorden kiezen om die relaties te beschrijven.
[modal text=”Voorbeelden en alternatieven” content=”xclass=”btn btn-primary btn-lg”]
| onzorgvuldig | zorgvuldig |
| Er werden steeds meer kunstenaars afgewezen door de Salon. Daardoor werd de Salon des refusés geopend. | daarom |
| Omdat Ghiberti de nis zelf heeft ontworpen is er duidelijke afstemming van het beeld met de nis. | doordat |
| In Engeland waardeerde men zijn werk echter wel, waardoor hij besloot om in Londen te gaan wonen. | reden waarom |
| Doordat de bezoekersaantallen stegen werd het museum uitgebreid. | omdat |
| Het stadhuis in Gouda is het oudste van Nederland. Het kent daarom een lange geschiedenis. | zodoende, daardoor |
| De sinaasappels verwijzen naar de familie De’ Medici. De vruchten werden destijds door hun vermeende heelkracht Mala Medica genoemd. | vanwege |
[modal-footer]
[button type=”primary” link=”#” data=”dismiss,modal”]Dismiss[/button]
[/modal-footer]
[/modal]
[/collapse]
[collapse title=”4362 Contaminaties: vermenging van woorden en uitdrukkingen”]
De bekendste en voor velen de meest irritante contaminatie is je irriteren aan. Dat is een vermenging van je irriteren en je ergeren aan.
[modal text=”Meer voorbeelden” content=”xclass=”btn btn-primary btn-lg”]
|
contaminatie |
samentrekking van |
| maakt onderdeel uit van | maakt deel uit van + is deel van |
| behoorde tot een van de | behoorde tot + is een van de |
| aspecten die terug te herleiden zijn op | aspecten die terug te voeren zijn op + aspecten die te herleiden zijn tot |
| een slecht onderhouden staat | slecht onderhouden + een slechte staat |
| iets tot realisatie brengen | iets tot stand brengen + iets realiseren |
| zich beseffen | beseffen + zich realiseren |
[modal-footer]
[button type=”primary” link=”#” data=”dismiss,modal”]Dismiss[/button]
[/modal-footer]
[/modal]
[/collapse]
[collapse title=”4363 Positieve of negatieve associaties”]
Nogal wat woorden en wendingen zijn op het eerste gezicht correct Nederlands, maar doordat ze een sterke positieve of juist negatieve associatie hebben kan je ze niet voor alle situaties gebruiken.
[modal text=”Voorbeelden, uitleg en alternatieven” content=”xclass=”btn btn-primary btn-lg”]
| Hercules was van een symbool voor een absolute vorst verworden tot een symbool van de kracht van de staat en zijn volk. | Verworden tot betekent ontaarden in. Het heeft dus een zeer negatieve bijklank. Hier lijkt een neutrale formulering beter op zijn plaats: had zich ontwikkeld. Een postitieve is ook denkbaar: was uitgegroeid tot. |
| Door het gebrek aan grondige studies over dit schilderij vormt de Visitatie een interessante casus. | Logischer zou zijn: Door het ontbreken van…
De formulering een gebrek aan gebruik je in situaties waarin het normaal is dat er voldoende van iets is: De academie moest sluiten door een gebrek aan aanmeldingen. |
| Hij had een scepter in zijn linkse hand. | Gebruikelijker is: Hij had een scepter in zijn linker hand.
Links en rechts worden geassocieerd met politieke oriëntaties. Linker en rechter verwijzen naar de plaats waar iets zich bevindt. |
| De stedenbouwkundige ingrepen waren vooral gericht op wijken met veel sociale problemen, waar de bewoners een redelijk laag besteedbaar inkomen hadden. | Redelijk heeft een positieve bijklank, die hier niet op zijn plaats is. Nogal zou beter zijn. |
| Zij schreef een kritiek op/bij de tentoonstelling. | Het woord kritiek kan twee dingen betekenen:
|
[modal-footer]
[button type=”primary” link=”#” data=”dismiss,modal”]Dismiss[/button]
[/modal-footer]
[/modal]
[/collapse]
[collapse title=”4364 Valse vrienden”]
‘Valse vrienden’ zijn woorden die sterk lijken op woorden uit een andere taal, maar daarin een andere betekenis hebben dan in het Nederlands. De meest gebruikte komen uit het Engels doordat we dat zoveel lezen, horen en spreken. Maar een professionele Nederlandse kunsthistoricus spreekt niet over een canvas als hij of zij een (schilders)doek bedoelt.
[modal text=”Voorbeelden met uitleg en alternatieven” content=”xclass=”btn btn-primary btn-lg”]
| studio | Voor de werkplaats van een kunstenaar gebruiken Nederlandse kunsthistorici het woord atelier. |
| artiest | In het Nederlands bedoelen we met een artiest in de eerste plaats iemand die optreedt in de wereld van de populaire muziek en het amusement. Iemand die beeldende kunst maakt is een kunstenaar. |
| globaal | Het Engelse global betekent wereldwijd, mondiaal. Het Nederlandse globaal betekent in de eerste plaats niet gedetailleerd, ruw, schetsmatig. |
| canvas | Het Nederlandse canvas duidt een bepaald soort linnen aan. Voor de betekenis die het woord in het Engels heeft gebruiken Nederlandse kunsthistorici het woord (schilders)doek. |
| dealer | In het Nederlands gebruiken we het woord handelaar, bijvoorbeeld in kunsthandelaar. Het woord dealer wordt sterk geassocieerd met de handel in auto’s en in illegale zaken, zoals drugs. |
| In het Nederlands gebruiken we het woord afdruk als algemeen begrip. Het woord prenten is de verzamelnaam voor gravures, etsen, litho’s en dergelijke. |
[modal-footer]
[button type=”primary” link=”#” data=”dismiss,modal”]Dismiss[/button]
[/modal-footer]
[/modal]
[/collapse]
[/collapsibles]